Anne adaylarının mutlaka yaptırması gereken testler
Gebelikte rutin tetkikler hakkında bilgi veren Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Volkan Aksakallı, tüm anne adaylarının yaptırması gereken tetkik ve kontrolleri şöyle sıraladı;
“Jinekolojik (pelvik) muayene genellikle doğum öncesi ilk ziyaret sırasında yapılır ve gebeliği olumsuz etkileyebilecek genital kitleler, enfeksiyonlar, doğumsal genital anomaliler, kanser ve kanser öncesi lezyonlar tespit edilir. Sistemik muayeneler genellikle sindirim sistemine yöneliktir. Doğum öncesi muayene Jinekolog, kalp ve dolaşım sistemi, solunum sistemi, lokomotor sistem (kaslar ve eklemler), sinir sistemi ve ruhsal durumun genel muayenesini, şikayetlerin araştırılmasını ve genel muayenesini yapar.Her gebelik muayenesinde kan basıncı tekrarlanır. Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) erken dönemde görülür.Tansiyon değeri en önemli tanı kriteridir.Kilo ölçümü, özellikle kısa sürede aşırı kilo alımı gebelik zehirlenmesinin belirtisi olabilir.Uzun süre (haftalar) süren aşırı kilo alımı karbonhidrat ve yağlardan zengin gıdaların gereksiz tüketilmesinden kaynaklanabileceği gibi diyabetin (gebelik diyabeti) bir belirtisi de olabilir. “Ayrıca anne adayının aç karnına kilosunu ölçerek doktoruna bildirmesi de tavsiye edilir.”
Karın büyümesinin değerlendirilmesinin de önemli olduğunu belirten Aksakallı, şunları söyledi: “Doktorların çoğu her doğum öncesi değerlendirmede ultrason yaptığı için günümüzde bu değerlendirme giderek terk edilmektedir. Doktor bebeğin başının, sırtının ve bacaklarının pozisyonunu belirler. karın içindeki bebeğin haritasını çıkararak ve Leopold manevraları adı verilen özel muayene yöntemleriyle.Bu yöntemler aynı zamanda hamileliğin sonlarına doğru bebeğin pelvise nasıl girdiğini de belirler.Ayrıca ultrason, karnın bantla ölçülmesiyle elde edilen bilgilere duyarlı olarak çok daha fazla bilgi sağlar. ölçüm ve Leopold manevraları. Gebelik testleri, gebeliğe özgü bir hormon olan HCG’yi idrarda veya kanda tespit eder. Gebelik prensibine dayanan testlerdir. Adet gecikmesinden önce kanda ve idrarda gebelik tespiti yapılabilir. testin hassasiyetine bağlı olarak bir ila on gün arasında bir gecikme. Parmak ucundan alınan kanda anne ve baba adayının kan gruplarından kan grupları belirlenebilmektedir. Anne adayının kan grubu Rh (-), baba adayının kan grubu ise Rh (-)’dir. Rh (+) olması durumunda Rh uyuşmazlığından söz edilir. Tam kan sayımı (hemogram), lökosit (beyaz kan hücresi) sayımı, eritrosit (kırmızı kan hücresi) sayımı, eritrositlerin ortalama hemoglobin içeriği, boyutları, trombosit sayısı, hemoglobin ve hematokrit değerlerinin yanı sıra, daha birçok parametre belirlenir. Tam idrar tahlili (TİT), idrarda enfeksiyon varlığını ortaya koymak, gebeliğin başlangıcında aşırı bulantı ve kusması olan anne adayının genel beslenme durumunu değerlendirmek, idrarda protein varlığını ortaya koymak amacıyla yapılır. hamileliğin sonraki aşamaları. gebelik (idrarda protein varlığı preeklampsi belirtisi olabilir) ve anne adayının yeterli su alımının sağlanması, içip içmediğinin değerlendirilmesi. İdrar kültürü hamilelikte idrar yolu enfeksiyonlarının gelişmesini kolaylaştırır. “İdrar sedimentinde lökosit, eritrosit ve/veya bakteri bulunması enfeksiyona işaret eder ve anne adayının şikayetleri varsa antibiyotik tedavisi gerekir” dedi.
Enfeksiyonlar, toksoplazma, kızamıkçık ve sifiliz için tarama testleri tercihen hamileliğin planlandığı dönemde yapılır. Bu amaçla anne adayından alınan kanda Toxoplasma IgG ve IgM (antikorlar) bulunması; IgG ve IgM kızamıkçık ve frengi için genellikle VDRL adı verilen bir test yapılır. Hepatit B ve HIV (AIDS) tarama testleri genellikle hamileliğin sonlarına doğru yapılır. Hepatit B taraması için HBsAg ve AntiHBs testleri yapılır. Hamileliğin ilk haftalarında yapılan ultrason (vajinal, abdominal), ultrason büyük önem taşır. Bu. Son Adet Döneminin (SAT) doğruluğunu onaylayın; SAT’ını bilmeyen anne adaylarında gebelik yaşının belirlenmesi; ektopik gebelik; molar gebelik gibi durumların erken aşamada tespit edilmesi; Hamileliği olumsuz etkileyebilecek ve olası çoğul gebelik olasılığını ortaya çıkarabilecek miyom veya yumurtalık kisti gibi kitlesel lezyonların belirlenmesi son derece önemlidir. Üçlü test (İkinci trimester Down sendromu tarama testi) gebeliğin 16. ve 18. haftaları arasında yapılan bir testtir. Anne adayından alınan kana üç ayrı hormon testi yapılarak Down sendromu ve nöral tüp defekti riski belirlenir. Günümüzde daha çok bir üst versiyonu olan dörtlü test kullanılmaktadır.
Gebelikte ikili test ile ense kalınlığı ölçümü Türkiye’de trizomi 21 (Down sendromu) riskinin belirlenmesinde kullanılan en yaygın test halen üçlü testtir. Ancak çocuğun 11-14. yaş günleri. Down sendromu riski, hamilelik haftaları arasında ense kalınlığının ölçülmesinin yanı sıra anne adayından alınan kanda beta HCG ve PAPP-A ölçümü ve bunlardan elde edilen değerlerle de belirlenebilmektedir. Hamilelik ilerledikçe kandaki Beta HCG ve PAPP-A Beta HCG düzeyi azalır. Trizomili çocuklarda bu azalma çok daha yavaş gerçekleşir. 11-14 Gebelik haftaları arasında yapılan ölçümler, trizomi 21’li çocuklarda bu düşüşün daha yavaş olduğunu doğrulamaktadır. PPG (Postprandiyal Glukoz) ve OGTT (Oral Glukoz Tolerans Testi), gebelik diyabet riskini artıran bir durumdur. Bu nedenle anne adaylarının yaşları 24 ile 28 arasındadır. Hamilelik haftaları arasında şeker yükü testine tabi tutulurlar. Bu amaçla anne adayının risk faktörlerine göre 50 gram (PPG) veya 100 gram glikoz (OGTT) yüklemesi yapılır. TSH (tiroid hormonu) ölçümü, hamilelikte normal TSH değerlerine normal yetişkin değerlerinden farklı davranılır ve gerektiğinde anne adayına hormon takviyesi yapılır. Halihazırda tiroid hormonu hastalığı olduğu bilinen hamile kadınlar için, tiroid hormonlarının diğer ölçümleri ve antitiroglobulin gibi belirli maddelerin ölçümleri de eklenebilir. Doppler Ultrason, 20-24. Her hafta tarama testi olarak önerilen Doppler ultrason, ülkemizde giderek yaygınlaşan bir test haline geliyor” dedi.
